Παγίδες των super foods , σταφίδα, παραδοσιακά προϊόντα
Η έννοια των superfoods (υπερτροφών) μπήκε τα τελευταία χρόνια για τα καλά στη ζωή μας. Ας μη γελιόμαστε, ζούμε σε μια εποχή που με την άνεσή της μπορεί να δικαιολογήσει όλους τους παροξυσμούς αισιοδοξίας και όλους τους παραλογισμούς απελπισίας. Το μέτριο δεν «πουλάει». Καθημερινά, γινόμαστε μάρτυρες του άκρατου ανταγωνιστικού μιντιακού συστήματος όπου η πιο δημοφιλής είδηση είναι η πιο ακραία είδηση. Το «Η σταφίδα είναι μία ωφέλιμη τροφή» δεν πουλάει όσο «Η σταφίδα είναι superfood» και ας λένε αυτές οι δυο φράσεις, ακριβώς το ίδιο. Βεβαια, αν αυτός είναι λόγος να αρχίσουμε να καταναλώνουμε σταφίδες στην καθημερινότητά μας, εμείς οι διαιτολόγοι …πάμε πάσο.
Κινόα, λαχανίδα, μούρα, μαύρο ρύζι, τσουκνίδα, σύκο, φαγόπυρο, φύκια, κανέλλα, σκόρδο και πολλά άλλα, συνθέτουν την εικόνα των σύγχρονων «υπερτροφών». Θα ήθελα πολύ να έβλεπα την έκφραση του παντοπώλη όταν άρχισε να βομβαρδίζεται με παραγγελίες για φαγόπυρο, ζέα ή κεχρί και ακόμα περισσότερο όταν αρχίζουν να τον ρωτούν για το πότε θα φέρει γάλα κατσαρίδας, που είναι η «υπερτροφή» του μέλλοντος.
Τα superfoods έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Πρόκειται για τρόφιμα που μας δίνουν πολύτιμες βιταμίνες, αντιοξειδωτικά συστατικά και προάγουν την υγεία μας. Όμως, γιατί το μήλο, το αγγουράκι, η ντομάτα, η βρώμη και άλλα πολλά, δεν είναι; Μήπως τους λείπει κάτι από τα προαναφερθέντα θρεπτικά συστατικά; ή μήπως δεν είναι επίσης ωφέλιμα για την υγεία μας; Ας το ξαναπώ : αν αυτός είναι ένας λόγος για να αρχίσουμε να τρώμε τσουκνιδόπιτες, κρεμμυδόσουπες ή λιναρόσπορους, τότε ναι, ας αφήσουμε το marketing να κάνει τη δουλειά του. Όμως, μήπως μαζί με αυτή τη θετική διάσταση έρχονται και μερικές παγίδες;
1. Μην παρασύρεστε από την ύπαρξη superfoods σε ένα γεύμα, καθώς δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και υγιεινό ή ολιγοθερμιδικό. Βλέπετε το μενού ενός εστιατορίου και το μάτι σας πέφτει στη σαλάτα με κινόα, ηλιόσπορους και cranberries. Ενθουσιάζεστε, καθώς θα είναι το δώρο υγείας που θα κάνετε στον εαυτό σας για την ημέρα. Όμως, μια προσεκτικότερη ματιά θα σας απογοητεύσει, γιατί η σαλάτα επίσης περιέχει μαγιονέζα, μπέικον, κρουτον και brie. Μάλιστα, η ενεργειακή της αξία θα μπορούσε να ξεπερνά τις 1.000 θερμίδες. Είναι το ίδιο, όπως, για παράδειγμα, όταν τρώτε ένα κομμάτι τούρτα που στην κορυφή του έχει μία φράουλα. Δεν σημαίνει ότι καλύψατε τις ημερήσιες ανάγκες πρόσληψης φρούτων, πολύ δε, περισσότερο ότι ακολουθείτε μια υγιεινή φρουτοφαγική δίαιτα.
2. Μην αντισταθμίζετε μία κακή συμπεριφορά με την πρόσληψη superfoods. Για παράδειγμα, δεν θα κάνετε τον συνηθισμένο απογευματινό σας περίπατο και αντί αυτού θα φάτε μια χούφτα blueberries. Ούτε θα φάτε δυο κομμάτια πίτσα, μία πάστα και ως επιδόρπιο θα προτιμήσετε ένα ρόδι, με την ψευδαίσθηση ότι τα αντιοξειδωτικά του θα είναι το «αντίβαρο» για το αλάτι και τα κορεσμένα λιπαρά που προσλάβατε. Είναι σαν αυτούς που λένε, ''κάνω τζόκινγκ μια ώρα κάθε μέρα για να μπορώ να καπνίζω το πακέτο μου χωρίς τύψεις.''
3. Προσοχή στις τιμές. Όλος αυτός ο θόρυβος γύρω από τα superfoods έκανε πολλούς, αρκετά περισσότερο πλούσιους. Αν παρατηρήσετε ότι το εξωτικό superfood μάνγκο είναι πολύ ακριβότερο από το πορτοκάλι προτιμήστε το δεύτερο ή αν τα superfoods gojiberries δεν καλύπτονται από τον προϋπολογισμό σας, μην κάνετε τη «θυσία» να ξοδέψετε χρήματα για κάτι καλό για την υγεία σας, προτιμήστε σταφίδες ή ρόδι που είναι τουλάχιστον εξίσου υγιεινά. Ακόμα, αν βρίσκετε την τιμή για το superfood κινόα ιδιαιτέρως τσιμπημένη στο supermarket, προτιμήστε πλιγούρι ή κουσκους. Θα κάνουν περίπου το ίδιο στον οργανισμό σας και σίγουρα πολύ καλό στην τσέπη σας.
Είναι σημαντικό λοιπόν να αποδώσουμε στην έννοια των superfoods την πραγματική τους διάσταση. Πρόκειται για τροφές με υψηλή θρεπτική αξία που συμβάλλουν αναμφισβήτητα στην καλή υγεία μας. Η ταμπέλα superfood συμβάλλει στην αυξημένη πιθανότητα πρόσληψής τους, ωστόσο, αυτός δεν είναι λόγος για να ξοδεύουμε περισσότερα χρήματα για την αγορά τους, ούτε φυσικά «άλλοθι» για να αντισταθμίσουμε κακές διατροφικές συμπεριφορές.
Γράφει: Παπαλαζάρου Αναστάσιος
Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, PhD